Jestaun
aimoruk komprende prosesu tomak ne'ebé implica iha desizaun, jestaun, no
kontrolu kona-ba provizón, aprovizionamentu, armazenamentu, distribuisaun, no
uzasaun seguru ba medikamentu sira iha instituisaun saúde ka iha komunidade.
Iha jestaun aimoruk, inklui atividade
sira hanesan:
Provizón: Identifika no hatene nesesidade sira ba medikamentu
sira ne'ebé presiza iha komunidade ka instituisaun saúde.
Aprovizionamentu: Prosesu ne'ebé involve prosedimentu
sira ba sosa medikamentu sira ho kustu ne'ebé rezonável no kualidade garantidu.
Armazenamentu: Kuida no armazena medikamentu sira ho
kondisaun ne'ebé adekuadu atu asegura nia estabilidade no seguransa.
Distribuisaun: Garante medikamentu sira chega ba sira
ne'ebé presiza ho tempu no kualidade garantidu.
Uzasaun Seguru: Fó informasaun kona-ba uzasaun sira
ne'ebé seguru no efikás ba medikamentu.
Jestaun aimoruk ne'ebé di'ak sei asegura
asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál no seguru ba saúde públika.
Ita
nia jestaun aimoruk sai di'ak tamba orsamentu ne'ebé adekuadu bele fó impaktu
boot ba jestaun aimoruk. Orsamentu ne'ebé sufisiente bele fó oportunidade atu
halo jestaun aimoruk ne'ebé di'ak liu, inklui:
Aprovizionamentu Estável: Orsamentu ne'ebé sufisiente fó
kapasidade atu sosa medikamentu sira ne'ebé esensiál ho kuantidade no kualidade
ne'ebé adekuadu.
Armazenamentu no Distribuisaun Adekuadu: Orsamentu
ne'ebé sufisiente bele garante infraestrutura ne'ebé adekuadu hodi armazena no
distribui medikamentu sira ho kondisaun ne'ebé seguru.
Kualidade no Seguransa Ba Medikamentu: Orsamentu
ne'ebé sufisiente bele asegura kontrolu kalidade no seguransa ba medikamentu
sira, garantindu katak sira ne'ebé uza sei hetan medikamentu ne'ebé efikás no
seguru.
Formasaun no Kapasitasaun: Orsamentu sufisiente bele fó
suporta ba formasaun no kapasitasaun ba ekipa saúde sira kona-ba jestaun
medikamentu ne'ebé di'ak.
Orsamentu ne'ebé sufisiente sei bele haforsa jestaun medikamentu sira no asegura asesu ba medikamentu ne'ebé esensiál ba saúde públika.
Alokasaun
orsamentu ho montante 0,045% ba kompra medikamentu bele sai asuntu importante
iha kontestu dezafiu saúde públika nian. Alokasaun orsamentu ne'ebé ki'ik liu
ba kompra medikamentu bele afeta asesu públiku ba servisu saúde ne'ebé
adekuadu, espesiálmente iha relasaun ho medikamentu sira ne'ebé mak nesesáriu.
Kuaze
laiha orsamentu ba medikamentu bele kria problema sira ne'ebé inklui:
1.
Disponibilidade limitada ba Medikamentu:
Prosesu
aquisisaun medikamentu bele sai limitadu tanba orsamentu ne'ebé ki'ik, ne'ebé
bele rezulta ba falta stok ba medikamentu esensiál sira.
2.
Asesu ba Tratamentu Adekuadu:
Komunidade
bele enfrenta difikuldade atu hetan medikamentu ne'ebé sira presiza, espesiálmente
iha rejiaun ne'ebé distante husi servisu saúde.
3.
Impaktu ba Saúde Públika:
Kompriensaun
limitada ba medikamentu ne'ebé nesesáriu bele halo impaktu negativu ba taxa
rekuperasaun husi doença ka kondisaun saúde públika nian.
4.
Kustu Ba Indivíduu Nian:
Indivíduu
bele hetan kustu maka'as atu sosa medikamentu ne'ebé laiha iha servisu saúde
públika.
Iha
situasaun sira hanesan ne'e, importante atu:
Promove
Evaluasaun no Mello-mentu: Revizaun fuan-ain alokasaun orsamentu no halo
esforsu atu hahu alokasaun orsamentu maka'as liu ba kompra medikamentu iha
orsamentu saúde.
Optimiza
Uzu Fundu: Hakerek katak fundu ne'ebé iha uza ho efisiente no ho alvu.
Aumenta
Partisipasaun Husi Partisipante Relasionadu: Haree suporta husi diferente parte
inklui parlamentu, sosiadade sivil, no instituisaun relevante sira atu haree
kestaun urjente kona-ba alokasaun orsamentu maka'as liu ba kompra medikamentu.
Provizionamentu orsamentu ne'ebé adekuadu ba kompra medikamentu mak elementu klave atu atinji asesu universal ba servisu saúde ne'ebé adekuadu ba komunidade.
Iha
situasaun sira hanesan ne'e, aumentu ba ekipamentu iha laboratóriu bele hatudu
presizaun atu tau osan barak atu sosa reajente sira. Laboratóriu ne'ebé iha
volumes servisu ki'ik ka média, maibé aumenta ekipamentu sei kontinua presiza nesesidade
boot ba reajente sira tanba:
1.
Ekipamentu Requer Reajente Sira:
Equipamentu
labaratóriu ne'ebé aumenta, normalmente, presiza volume ne'ebé boot ba reajente
sira atu opera nia funsaun sira ho efikasia.
2.
Kresimentu Husi Atendimentu:
Kresimentu
iha serbisu ka atendimentu ba análize laboratóriu sei aumenta pedidu ba
reajente sira atu kobre nesesidade fó servisu ba kliente sira.
3.
Konsiderasaun ba Reajente Komplexu:
Reajente
sira iha laboratóriu bele sae iha kustu boot no presiza orsamentu ne'ebé
sufisiente atu hetan sira.
Iha
situasaun sira hanesan ne'e, importante atu:
Planu
Estratejiku:
Identifika nesesidade laboratóriu nian ho detalhe atu hatama ba planu
estratejiku ne'ebé bele inklui kalkulasaun ba rekursu sira inklui ekipamentu no
reajente sira.
Orsamentu
Adekuadu:
Assegura orsamentu ne'ebé adekuadu atu aumenta ekipamentu no nesesidade sira ba
reajente sira.
Evaluasaun
Kostu-Benefísiu:
Revizaun regular ba kostu-benefísiu ne'ebé involve iha aumentu ekipamentu no
reajente sira atu asesu nesesidade real.
Ekipamentu
laboratóriu importante tebes hodi asegura servisu laboratóriu nian ho kualidade
no efisiénsia, maibé importante atu halo planu ne'ebé konsidera tantu kustu
operasionál sira nudar asuntu importante.
Iha
situasaun sira hanesan ne'e, simu doasaun husi organizasaun sira ka nasaun
seluk bele hetan impaktu iha kustu polítika saúde nian. Iha momentu sira, simu
doasaun ba ekipamentu saúde bele hetan impaktu iha kustu polítika saúde nian
tanba:
1.
Kustu Operasionál:
Ekipamentu
sira ne'ebé simu ho doasaun bele hatudu kustu operasionál ba manutensaun,
treinamentu ba staf, no material sira seluk.
2.
Kustu Manutensaun no Reparasaun:
Ekipamentu
doadu, iha momentu ne'ebé hasoru problema ka estragaun, presiza kustu adisionál
atu halo manutensaun no reparasaun.
3.
Kustu Formasaun no Treinamentu:
Rekerimentu
ba treinamentu no formasaun ba staf saúde nian atu uza korektamente ekipamentu
doadu bele hatudu kustu adisionál.
4.
Kustu Rejistu no Administrativu:
Iha
kustu administrativu no rejistu atu halo seitorizaun no regista ekipamentu sira
ne'ebé simu ho doasaun.
Iha
situasaun sira hanesan ne'e, importante atu:
Planu
Estratéjiku:
Konsidera planu estratéjiku ne'ebé inklui impaktu sira husi simu doasaun,
inklui kustu operasionál no manutensaun.
Asesu
Nesesidade Real:
Halo avaliasaun ba nesesidade real iha saúde nian hodi deteminasaun ba
benefísiu real husi ekipamentu sira ne'ebé simu ho doasaun.
Kolaborasaun
ho Doadores:
Estabelese relasaun koloaborasaun ho organizasaun sira ne'ebé halo doasaun atu
halo planu ne'ebé klaru kona-ba apoiu ne'ebé sira fo.
Simu
doasaun ekipamentu saúde importante tebes hodi hetan benefísiu sira ba sistema
saúde, maibé importante atu planu no analiza impaktu kompletu ba simu doasaun
sira hodi asegura kustu no benefísiu balansu no kualidade servisu saúde nian.
Simu
doasaun, espesiálmente iha kontestu saúde nian, presiza tetu didi'ak no estratéjiku
atu garante katak doasaun ne'ebé simu hanesan ekipamentu saúde ka rekurso sira
bele hetan utilidade máxima no benefísiu ba komunidade ka instituisaun saúde
nian.
Nune'e,
importante atu:
Planu
Estratéjiku:
Identifika
nesesidade espesífiku iha saúde nian antes simu doasaun sira.
Halo
planu klaru kona-ba prioridade sira ba doasaun no kona-ba mekanizmu hanesan
resepsaun, armazenamentu, no distribuisaun.
Avaliasaun
Nesesidade Reál:
Determina
nesesidade real ba ekipamentu ka rekursu sira ne'ebé sei simu.
Halo
analiza klaru kona-ba kompatibilidade ho sistema saúde nian no impaktu iha
nível servisu.
Kolaborasaun
ho Doadores:
Estabelese
relasaun koloaborasaun ho doadores no fó-kontribuisaun atu garantia ekipamentu
ka rekursu sira ne'ebé hetan benefísiu real ba saúde pública.
Planu
Treinamentu no Uzabilidade:
Organiza
planu formasaun no treinamentu ba staf saúde sira atu sira bele uza ekipamentu
ka rekursu sira ho efikásiamentu.
Manutensaun
no Sustentabilidade:
Garante
rekursu ka ekipamentu ne'ebé simu ho doasaun bele hetan manutensaun regular no
garantia sustentabilidade ba sira.
Monitorizasaun
no Avaliasaun:
Estabelese
sistema monitorizasaun no avaliasaun atu haree impaktu real husi doasaun sira
ba servisu saúde no komunidade nian.
Estratéjia
didi'ak atu simu doasaun ba ekipamentu saúde ka rekursu sira importante tebes
atu asiste no reforsa sistema saúde nian, maibé presiza planu klaru no
monitorizasaun ba asegura benefísiu maksimu husi doasaun ne'ebé simu.
Simu
doasaun ekipamentu médiku bele iha impaktu finanseiru, liu-liu relasionadu ho
kustu operasaunál, manutensaun, no adaptasaun ba infrastrutura saúde nian. Iha
impaktu sira ne'ebé bele sai preokupasaun, inklui:
Kustu
Operasaunál:
Kustu
adisionál ba operasaun ekipamentu médiku ne'ebé simu ho doasaun, inklui
enerjia, produtu kímika, no kustu operasaunál seluk.
Manutensaun
no Reparasaun:
Kustu
ne'ebé mak asosia ho manutensaun, limpeza, no reparasaun sira ba ekipamentu
sira.
Formasaun
no Treinamentu:
Kustu
ba treinamentu no formasaun ba staf saúde nian atu nune'e sira bele uza
ekipamentu ho efikásia.
Rejistu
no Adminstrasaun:
Kustu
administrativu inklui rejistu ba ekipamentu, komprasaun ba kumponente no
material sira.
Adaptasaun
Infrastrutura:
Kustu
ne'ebé mak asosia ho adaptasaun ba infrastrutura saúde nian atu hatama ho
ekipamentu sira ne'ebé simu.
Atu
minimiza impaktu finanseiru sira, importante atu:
Planu
Adekuadu: Halo planu estratéjiku inklui kalkulasaun ba kustu sira ne'ebé asosia
ho ekipamentu médiku ka rekursu sira ne'ebé simu.
Kolaborasaun
ho Doadores: Estabelese koloaborasaun ho doadores atu fó apoiu no asisténsia
ne'ebé akompaña doasaun sira.
Sustentabilidade:
Promove estratéjia ba sustentabilidade longu prazu, inklui planu ba kustu
operasaunál no manutensaun.
Simu
doasaun ekipamentu médiku importante hodi haforsa sistema saúde nian, maibé
importante atu planu ho kuidadu atu evita impaktu finanseiru ne'ebé
signifikante iha futuru.
Uniformizasaun
ekipamentu médiku importante hodi garante konsisténsia, seguransa, no efikásia
iha prestasaun servisu saúde nian. Ida ne'e bele hatudu benefísiu sira:
Identifikasaun
Rápida no Fasilita Komunikasaun:
Unifikasaun
ba ekipamentu sira bele hatudu konsisténsia iha identifikasaun no komunikasaun
entre ekipa saúde nian.
Redus
Kustu no Tempo:
Uza
ekipamentu standardizadu bele reduz kustu operasaunál no tempu ne'ebé gasta ba
treinamentu no adaptasaun ba ekipa saúde nian.
Meliora
Seguransa Pasiente no Ekipa Saúde:
Uniformizasaun
bele aumenta seguransa pasiente sira no ekipa saúde, ho informasaun klaru
kona-ba komponente sira no funsionalidade.
Facilita
Manutensaun no Reparasaun:
Ekipamentu
standardizadu bele halo manutensaun no reparasaun sira mais fásil no efisiente.
Redus
Erro no Confuzon:
Uza
ekipamentu uniforme bele redus erros no konfuzaun iha pratika saúde nian.
Promove
Efikásia no Produtividade:
Uniformizasaun
ba ekipamentu bele promove efikásia no produtividade iha ambiente saúde.
Iha
razaun sira ne'ebé hatudu ke benefísiu ba uniformizasaun ekipamentu médiku
nian. Maibé, importante atu konsidera ke nesesidade espesífiku ba kada
situasaun ka ambiente saúde nian, no konsultasaun ho ekipa saúde sira ne'ebé
iha eksperiénsia iha terrenu importante liu.
Polítika
kona-ba jestaun sosial aimoruk no ekipamentu médiku tenki inklui asuntu sira
ne'ebé importante ba garante kualidade, seguransa, no aksesu ba rekursu sira
ne'ebé fundamentál iha prestasaun saúde nian. Alguns asuntu sira ne'ebé tenki
inklui iha polítika jestaun sosial aimoruk no ekipamentu médiku inklui:
1.
Planu Estratéjiku:
Estabelesimentu
ba planu estratéjiku ne'ebé inklui kona-ba prosiamentu, manutensaun, no rekursu
humanu sira ne'ebé presiza atu asegura jestaun di'ak ba ekipamentu médiku.
2.
Alokasaun Orsamentu:
Determina
orsamentu ne'ebé adekuadu ba aquisisaun, manutensaun, no atualizasaun ba
ekipamentu médiku.
3.
Identifikasaun Prioridade:
Identifika
prioridade sira ba aquisisaun ekipamentu médiku bazeia ba nesesidade saúde nian
no benefísiu ba pasiente sira.
4.
Estandarizasaun:
Estandariza
ekipamentu médiku, kriteria kualidade, no protokolu ba seguransa atu asegura
konsisténsia no seguransa iha prestasaun saúde.
5.
Monitorizasaun no Avaliasaun:
Estabelese
sistema monitorizasaun no avaliasaun atu haree rendimentu ekipamentu médiku
sira no garantia katak sira operasaunál no seguru.
6.
Formasaun no Treinamentu:
Fó
formasaun adekuadu ba ekipa saúde nian hodi asegura sira hetan habilidade atu
uza ekipamentu médiku ho efikásia.
7.
Sustentabilidade no Renovasaun:
Planu
ba sustentabilidade, inklui renovasaun ekipamentu médiku sira, atu asegura
servisu saúde nian ho kalidade no efikásia iha futuru.
Estratégia
jestaun sosial aimoruk no ekipamentu médiku mak fundamentál ba garante
prestasaun saúde ne'ebé efikás, seguru, no kualidade. Planu estratéjiku no
alokasaun orsamentu ne'ebé adekuadu mak essensiál atu asegura polítika ne'e
implementa ho suksesu.
Polítiku
sira iha responsabilidade boot atu halo fiskalizasaun no supervisaun ba sosa
aimoruk tuir standard jestaun armezenamentu nian iha área saúde. Fiskalizasaun
no supervisaun ne'e importante atu garantia:
1.
Konformidade ho Standar Jestãu Armezenamentu:
Temperature
Control:
Fiskaliza temperatura iha armezenamentu medikamentu sira, asegura sira armajena
ho temperaturu ne'ebé adekuadu.
2.
Seguransa no Kualidade:
Seguransa
Produto:
Supervisiona kualidade no seguransa medikamentu sira, asegura sira la hetan
danu ka estragaun.
3.
Estrutura no Organizasaun Armezenamentu:
Organizasaun
Armezenamentu:
Halo inspeksaun ba organizasaun armezenamentu, inklui sistema no estrutura,
hodi asegura efikásia iha movimentu no armajenamentu medikamentu.
4.
Rejistu no Kontrol:
Registro
no Traceability:
Verifika rejistu, asesu kontrol, no identifikasaun medikamentu sira hodi
asegura traceability no konformidade ho stock.
5.
Formasaun no Kapasidade:
Treinamentu
Pessoál:
Asiste iha formasaun ba ekipa ne'ebé envolve iha armajenamentu, hodi sira hetan
kapasidade atu ho efikásia sosa, armajena, no monitoriza medikamentu.
6.
Audits no Monitorizasaun Kontínua:
Auditoria
Regular:
Halo inspeksaun regular no audits, no monitoriza sistema armajenamentu, hodi
asiste iha identifikasaun problema sira no asegura koreksaun rápida.
7.
Konformidade Regulatóriu:
Konformidade
Regulatóriu:
Fó atensaun espesiál ba lejislasaun, regulamentu, no standar nasionál sira
ne'ebé relasionadu ho armajenamentu medikamentu.
Fiskalizasaun
no supervisaun iha área armazén saúde nian importante atu garantia kualidade,
seguransa, no konsisténsia iha armazenamentu no distribuisaun medikamentu.
Estabelesimentu ba mekanizmu sira ne'ebé forte atu fó seguimentu regular ba
standard jestaun armazenamentu nian bele asegura sistema saúde nian operasaunál
ho efikásia no seguransa.
Eskontruasaun
iha sensibilidade ba orsamentu hodi sosa aimoruk, espesiálmente iha área saúde
nian, bele hamosu impaktu negativu ba sistema saúde nian no bele kria desafius
boot. Sei iha konsekuénsia negativu sira hanesan:
1.
Atrasu iha Provisonamentu Medikamentu:
Atrasu
iha prosesu sosa aimoruk bele kria eskases ka falta stok medikamentu esensiál
sira, ne'ebé afeta asesu pasiente sira nian.
2.
Riesgu ba Seguransa Saúde:
Atrasu
iha sosa aimoruk bele kria róisku ba seguransa pasiente sira nian, tanba sira
bele la hetan medikamentu sira ne'ebé sira presiza.
3.
Afeta Planu Tratamentu:
Eskasez
medikamentu sira bele afeta planu tratamentu saúde nian no nia efikásia.
4.
Impaktu Ba Kostu Saúde no Pasiente sira:
Se
medikamentu sira laiha, pasiente sira bele obriga atu gasta osan hanesan ba
medikamentu sira iha merkadu privadu.
5.
Kudur Saúde Públika:
Eskasez
medikamentu sira bele kria kudur saúde públika nian no afeta taxa rekuperasaun
husi doença sira.
Eskontruasaun
iha sensibilidade ba orsamentu ne'ebé atu sosa aimoruk bele kria impaktu ne'ebé
gravet ba asesu ba medikamentu sira ne'ebé vitál ba saúde públika. Ne'ebe,
ne'ebé importante atu fó prioridade no atensaun espesiál iha prosesu jestaun
orsamentu saúde nian atu asegura prosesu sosa aimoruk no fornese servisu saúde
nian ho kualidade no efikásia.
Orsamentu
multi-anual bele fornece vantajen signifikante iha jestaun ba sosa aimoruk,
espesiálmente iha área saúde nian. Ho orsamentu multi-anual, sira bele hetan
benefísiu sira hanesan:
1.
Estabilidade no Planu Orsamentu:
Estabilidade
Finanseira:
Orsamentu multi-anual asegura estabilidade ba fundu durante períodu balun, hodi
asegura prosesu sosa aimoruk nian.
2.
Planu Sosa ho Efikásia:
Planu
Estratéjiku:
Posibilidade atu halo planu ba sosa aimoruk ho tempu ne'ebé boot, liu-liu ba
produtu sira ho validade longu.
3.
Diskontu no Negosiasaun Ba Preku Sira:
Diskontu
no Preku Fornesimentu: Negosiasaun ho fornesedor sira bele hatudu deskontu
espesiál ka negosiasaun ba preku sira ne'ebé di'ak liu iha orsamentu annual.
4.
Estabilidade Ba Stok Medikamentu:
Asesu
Regular ba Medikamentu: Orsamentu multi-anual bele asegura fornese
medikamentu ho estabilidade ba stok, evita eskasez ka fluctuasaun ne'ebé
desestabiliza.
5.
Planu Estratéjiku ba Saúde Públika:
Planu
Saúde a Longu Prazu:
Permite dezenvolve planu saúde ba longu prazu ne'ebé inklui sosa aimoruk sira
ho konsisténsia.
Orsamentu
multi-anual bele fornece estabilidade no fleksibilidade ba jestaun orsamentu
saúde nian. Iha área saúde, ne'e bele fó espasu ba planu estratéjiku no asegura
disponibilidade medikamentu sira nian ho konsisténsia, evitando eskasez no
asegurando asesu ba medikamentu importante sira iha tempu ne'ebé adequadu.
Orsamentu
annual bele kria desafius iha prosesu sosa aimoruk, espesiálmente iha área
saúde, maibé iha prosedimentu sira ne'ebé bele ajuda iha jestaun kustu no
prosesu sosa aimoruk ho efikásia:
1.
Planu Estratéjiku Ba Sosa Aimoruk:
Kria
planu estratéjiku ba sosa aimoruk durante orsamentu annual, identifika
prioridade sira no planu fornese medikamentu sira ne'ebé ho prioridade boot.
2.
Monitorizasaun Stok no Nesesidade:
Halo
monitorizasaun detallada ba stok medikamentu sira durante periodu orsamentu,
identifika nesesidade real no evita eskasez.
3.
Negosiasaun Preku Ba Kuantidade Ki'ik:
Negosiasaun
ba preku sira ho kuantidade ki'ik, laos ho objetivu ba kuantidade boot, maibé
ho efikásia ba presizaun nesesidade.
4.
Flexibilidade no Readição Orsamentu:
Hadia
espasu flexibilidade iha orsamentu ba situasaun emergénsia ka situasaun ne'ebé
muda, liu-liu iha área saúde.
5.
Priorizasaun ba Medikamentu Esensiál:
Fo
prioridade ba sosa medikamentu esensiál no esklui sosa medikamentu ne'ebé menus
importante.
Iha
orsamentu annual, desafius bele hetan tanba limitasaun tempu no fundu. Maibé,
ho jestaun konsisténsia no monitorizasaun regular, bele halo ajustamentu sira hodi
asegura asesu ba medikamentu sira ne'ebé importante ba pasiente sira.
Orsamentu
multi-anual bele fornece vantajen boot ba jestaun sosa aimoruk iha Timor-Leste,
espesiálmente iha área saúde nian. Ho orsamentu multi-anual, Governu bele hetan
benefísiu sira hanesan:
1.
Estabilidade ba Sosa Aimoruk:
Estabilidade
Orsamentu:
Garante estabilidade ba fundu durante períodu balun, hodi asegura prosesu sosa
aimoruk nian.
2.
Planu Estratéjiku ba Saúde:
Planu
Ba Longu Prazu:
Permite dezenvolve planu saúde ba longu prazu ne'ebé inklui sosa aimoruk sira
ho konsisténsia.
3.
Diskontu no Negosiasaun Preku Sira:
Negosiasaun
ho Fornesedor:
Halo diskontu no negosiasaun ba preku sira bele sai efikás.
4.
Estabilidade Ba Stok Medikamentu:
Asesu
Regular ba Medikamentu: Orsamentu multi-anual bele asegura fornese
medikamentu ho estabilidade ba stok, evita eskasez ka fluctuasaun ne'ebé
desestabiliza.
5.
Planu Estratéjiku ba Saúde Públika:
Koerénsia
Planu Saúde:
Permite koerénsia ba planu saúde nian ne'ebé inklui sosa aimoruk sira ho
konsisténsia.
Orsamentu
multi-anual bele fó espasu ba planu estratéjiku ba saúde nian no asegura
disponibilidade medikamentu sira ho konsisténsia, evitando eskasez no
asegurando asesu ba medikamentu importante sira iha tempu ne'ebé adequadu. Ida ne'ebe
bele asegura efikásia no estabilidade iha prestasaun saúde.
Bainhira
Governu halo kapital injesaun ba sosa aimoruk, iha área saúde nian, bele fó
impaktu positivu ida ne'ebé importante ba sistema saúde. Alguns asuntu sira
ne'ebé bele rezulta husi kapital injesaun ba sosa aimoruk inklui:
1.
Mellora Asesu ba Medikamentu:
Kapital
injesaun bele fó posibilidade atu sosa medikamentu sira ne'ebé vitál no
esensiál, aumenta asesu ba medikamentu importante ba komunidade.
2.
Redus Eskasez Medikamentu:
Kapital
injesaun bele ajuda resolve problema eskasez medikamentu sira iha estrutura
saúde nian, asegurando fornese medikamentu ho regularidade.
3.
Modernizasaun Sistemas Armazenamentu:
Kapital
injesaun bele utiliza ba modernizasaun sistema armazenamentu, asegurando
seguransa no estabilidade ba armazenamentu medikamentu sira.
4.
Reforsa Sistema Saúde Públika:
Kapital
injesaun bele fó impulsu ba sistema saúde, inklui fasilidade ba sosa aimoruk,
monitorizasaun no distribuisaun medikamentu sira.
5.
Redus Dependenisa Ba Doasaun:
Kapital
injesaun bele redus dependénsia ba doasaun, permiti sistema saúde atu fó
resposta independente ba nesesidade komunidade nian.
Kapital
injesaun iha área sosa aimoruk bele kria impaktu positivu signifikante,
asegurando disponibilidade medikamentu sira ne'ebé importante no esensiál iha
sistema saúde nian. Ida ne'e importante atu asegura kontinuidade fornese
servisu saúde ne'ebé efikás no siguru ba komunidade.
Se
Governu deside estabelese empresa pública ba sosa aimoruk no ekipamentu médiku,
bele iha vantajen sira:
1.
Kontrol Total:
Estabelese
empresa pública bele fó kontrol total ba prosesu sosa aimoruk no ekipamentu
médiku, hatudu transparénsia no efikásia iha prosesu ne'e.
2.
Negosiasaun Direta:
Kompañia
pública bele negosia diretamente ho fornesejus no produtór sira, ho esperiénsia
no eskala boot bele fó benefísiu adisionál ba negosiasaun preku.
3.
Asesu Prioritáriu:
Iha
kazu situasaun emerjénsia, kompañia pública bele fó prioridade atu sosa
medikamentu sira ne'ebé urjente ka esensiál ba sistema saúde.
4.
Maior Estabilidade Fornesimentu:
Fornesimentu
estabilidade ba medikamentu sira ho kapasidade atu asegura stok sira ne'ebé
konsistente no seguru.
5.
Efikásia iha Operasaunál:
Operasaunál
sira bele haforsa efikásia iha sosa, armazenamentu, no distribuisaun medikamentu
sira.
6.
Impaktu Ba Kustu:
Estabelese
kompañia pública bele hatudu impaktu pozitivu iha kustu, reduz kustu
operasaunál no negosiasaun.
Iha
aspetu sira ne'ebé importante atu konsidera, inklui transparénsia, regulamentu
kona-ba konflitu interese sira, no asesu ba rekursu ne'ebé apropriadu.
Estabelesimentu ba kompañia pública bele hetan benefísiu sira iha jestaun
fornese servisu saúde nian, maibé importante atu halo kuidadu ida ne'ebé
adequada iha estrutura governu nian hodi asigura prosesu ne'e lao ho di'ak.
Rezime
espesiál ba aprovisionamentu medikamentu hanesan desafiu boot ne'ebé presiza
kuidadu espesiál, espesiálmente iha ambiente saúde nian. Alguns pontu klave
sira atu konsidera iha aprovisionamentu medikamentu inklui:
1.
Planu Estratéjiku:
Estabelese
planu estratéjiku ba aprovisionamentu medikamentu sira, inklui identifikasaun
nesesidade, prioridade, no kuantidade sira ne'ebé presiza.
2.
Monitorizasaun Stok:
Monitoriza
stok medikamentu sira ho regularidade, evitando eskasez no asegurando
disponibilidade ba medikamentu esensiál.
3.
Negosiasaun ho Fornesedor:
Negosia
diretamente ho fornesejus sira, bele fó vantajen ba negosiasaun preku no asesu
ba medikamentu sira.
4.
Sistema Armazenamentu Efikás:
Assegura
sistema armazenamentu medikamentu sira ho efikásia, inklui monitorizasaun
temperatura no kondisaun armazenamentu ne'ebé adekuadu.
5.
Planu Emerjénsia:
Iha
planu emergénsia ba situasaun eskazez ka emerjénsia ne'ebé presiza
aprovisionamentu rápidu.
6.
Formasaun no Kapasidade Rekursu Umanu:
Fó
formasaun adekuadu ba staf saúde nian kona-ba prosesu aprovisionamentu no
estratéjia sira.
7.
Sistema Monitorizasaun no Avaliasaun:
Estabelese
sistema monitorizasaun no avaliasaun ba rendimentu sira aprovisionamentu
medikamentu, hodi identifika área sira ne'ebé bele haforsa.
Iha
kontestu saúde, aprovisionamentu medikamentu sira nudár aspetu esensiál ida atu
assegura servisu saúde ne'ebé adekuadu ba komunidade sira. Rezime espesiál atu
konsidera kritériu sira ne'ebé inklui monitorizasaun, planu estratéjiku, no
sistema sira ne'ebé efikás hodi garante asesu ba medikamentu sira ne'ebé
esensiál.
Indikador
sira ne'ebé bele uza hodi avalia aprovisionamentu aimoruk inklui:
1.
Níveis Stok Medikamentu:
Monitoriza
níveis stok medikamentu sira, ho análize regular ba preku no kuantidade
disponível.
2.
Tempu Resposta ba Enkargu:
Avalia
tempu ne'ebé toma atu responde ba enkargu no tempu ne'ebé medikamentu chega.
3.
Taxa Eskasez:
Determina
taxa eskasez medikamentu, inklui tempu eskasez no frequénsia.
4.
Efikásia Fornesimentu:
Avalia
efikásia fornese medikamentu sira, inklui regularidade no kalidade.
5.
Diskontu Negosiasaun:
Monitoriza
nível diskontu ka negosiasaun espesiál ne'ebé fó ba medikamentu sira.
6.
Kompletude Enkargu:
Avalia
kompletude enkargu, inklui kompletude sira ba kada enkargu sira.
7.
Kostu Operasaunál:
Monitoriza
kustu operasaunál aprovisionamentu medikamentu, inklui kustu total no kustu ba
kada unidade medikamentu.
8.
Satisfasaun Paziente sira:
Rekolla
informasaun kona-ba satisfasaun paziente sira kona-ba asesu no disponibilidade
medikamentu.
9.
Eskalidade Satisfasaun Fornesedor:
Rekolla
informasaun kona-ba satisfasaun fornesejus sira kona-ba negosiasaun no servisu
fornesimentu.
Indikador
sira ne'e bele ajuda identifika área sira ne'ebé presiza hadia no dezenvolve
iha prosesu aprovisionamentu medikamentu, asegurando asesu no disponibilidade
medikamentu sira ne'ebé esensiál ba sistema saúde nian.
Sosa
aimoruk la livre taxa bele hetan impaktu sira ba sistema saúde, inklui:
1.
Kustu Adisionál ba Governu:
Sosa
aimoruk ho taxa bele aumenta kustu ba governu, ne'ebé bele limita kapasidade
atu sosa kuantidade medikamentu ne'ebé adekuadu ba populasaun.
2.
Eskala Kustu ba Komunidade:
Sosa
aimoruk ho taxa bele aumenta kustu ba komunidade sira, liu-liu ba ema ki'ik nia
katuas ka grupu vulnerável, ne'ebé bele limita sira nia asesu ba medikamentu
sira ne'ebé esensiál.
3.
Limitasaun ba Stok Medikamentu:
Governu
nia kapasidade atu akumula stok medikamentu sira bele limita, liu-liu bainhira
iha kustu adisionál ne'ebé envolve iha prosesu sosa.
4.
Impaktu Ba Saúde Públika:
Se
komunidade laiha asesu ba medikamentu sira, bele aumenta problema saúde
públika, inklui eskasez medikamentu no impaktu ba tratamentu doente sira nian.
5.
Asesu Limitadu ba Grupu Vulnerável:
Ema
ki'ik nia katuas, grupu vulnerável, no ema ki'ik nia kaben sira bele hetan
impaktu boot, tanba sira tenke gasta osan barak hodi hetan medikamentu.
Konsekuénsia
sira hanesan sosa aimoruk ho taxa bele limita asesu ba medikamentu sira,
espesiálmente ba komunidade vulnerável no grupu ki'ik nia katuas. Ne'ebe bele
kria desafius boot iha aseguransa saúde ne'ebé igualitáriu no asesu ba
medikamentu sira ne'ebé esensiál ba sistema saúde nian.
Iha
nasaun sira iha Ázia, governu sira iha prátika atu sosa aimoruk ho exemption
tax (isentu taxa) hodi promove asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba
saúde públika. Isto implica katak, governu sira implementa polítika sosa
aimoruk ho isentu taxa ka taxa redusidu ba objetu médiku sira ne'ebé esensiál,
atu:
1.
Promove Asesu Igualitáriu:
Isentu
taxa ba medikamentu sira ne'ebé esensiál bele fó asesu iguál ba saúde ba
komunidade hotu, reduzindu kustu ba ema sira ne'ebé vulnerável.
2.
Redus Kustu ba Komunidade:
Isentu
taxa bele redus kustu diretu ba komunidade sira, liu-liu ba grupu vulnerável no
ema ki'ik nia katuas, ho promosaun saúde ne'ebé mais igualitáriu.
3.
Aumenta Asesu ba Medikamentu:
Governu
bele fó prioridade espesiál ba medikamentu sira esensiál, aumenta asesu ba
medikamentu sira ne'ebé vitál ba saúde públika.
4.
Fomenta Servisu Saúde Públika:
Facilita
prosesu aprovisionamentu medikamentu no aumenta disponibilidade medikamentu
sira iha estrutura saúde públika.
5.
Redus Dependenisa Ba Doasaun:
Ho
isentu taxa, bele redus dependénsia ba doasaun ka ajuda ekonomia sira ne'ebé
vulnerável atu fornese medikamentu sira.
Istóriku
mostra katak, polítika isentu taxa ba sosa aimoruk bele hetan suporta boot husi
komunidade no saúde públika, hanesan estratéjia ba aumenta asesu ba medikamentu
sira ne'ebé esensiál.
Kaixas
de preservativos, produtos de higiene feminina, medicamentos essenciais para
doenças crônicas como diabetes ou hipertensão arterial são exemplos comuns de
itens que, em alguns países, podem ser adquiridos com isenção de taxas. Essa
isenção tem como objetivo promover o acesso igualitário a esses produtos,
reduzindo custos diretos para a população e garantindo que itens fundamentais
estejam disponíveis sem sobrecarregar financeiramente os grupos mais
vulneráveis.
Kaixa
preservativus, produtu hixiene feto nian, medikamentu essensiál ba doença
kronika hanesan diabetes ka hipertensaun arterial sira, sira hotu ne'e ezemplu
komum husi sasan ne'ebé iha nasaun sira ruma bele hetan isensaun taxa. Isensaun
ne'e nia objetivu atu promove asesu igual ba sasan ne'ebé esensiál, reduz kustu
diretu ba komunidade, no garante katak sasan esensiál sira iha dispoñibilidade
ho menús kustu ba grupu sira ne'ebé vulnerável.
Governo
bele adota estratéjia sira atu asegura stock medikamentu sira, inklui:
1.
Monitorizasaun Stok:
Estabelese
sistema monitorizasaun ne'ebé efikás ba stok medikamentu sira iha hospitais,
klinikas, no armazéns sira ne'ebé identifika níveis stok no nesesidade.
2.
Kolaborasaun ho Fornesejus:
Reforsa
kolaborasaun ho fornesejus sira atu garantia fornese stok regulár ba
medikamentu sira ne'ebé esensiál.
3.
Politika Sosa Antisipada:
Implementa
polítika sosa medikamentu sira ho antecedénsia, assegurando provizaun
medikamentu antes ke tempu deit.
4.
Armazenamentu Adekuadu:
Garante
sistema armazenamentu medikamentu sira ne'ebé adekuadu ho kondisaun temperatura
no ambiente ne'ebé apropriadu.
5.
Planu Emerjénsia:
Prepara
planu emergénsia ba situasaun eskasez ka emerjénsia ne'ebé bele impaktu ba
stock medikamentu sira.
6.
Diversifikasaun Fornese Medikamentu:
Diversifika
fornese medikamentu sira husi diversu fonte sira atu redús dependénsia ba fonte
ida de'it.
7.
Kolaborasaun Internacional:
Kolabora
ho organizações internasionais ba asisténsia ka ajuda ho provizaun medikamentu
sira iha situasaun kritika ka eskasez.
Ho
implementasaun estratéjia sira ne'e, Governu bele assegura stock medikamentu
sira ne'ebé esensiál, evitando eskasez no garantindo asesu ba sasan ba
komunidade sira.
Finansiamentu
ba medikamentu sira, reagente, no ekipamentu médiku bele prové husi fontes
múltiplas, inklui:
1.
Orsamentu Públiku:
Governu
aloka orsamentu públiku ba saúde ne'ebé inklui kompra medikamentu, reagente, no
ekipamentu médiku.
2.
Doasaun Internasionál:
Asisténsia
husi ajénsia sira internasionál, inklui organizasaun mundiál saúde (OMS),
UNICEF, no NGO sira ne'ebé fornese doasaun ba medikamentu sira.
3.
Finansiamentu Projeto Saúde:
Projetu
saúde espesiál sira ho finansiamentu husi organizasaun internasionál ka NGO
sira atu ajuda sosa medikamentu sira.
4.
Komérsiu Ka Kontratu Ho Fornesejus:
Kontratu
diretu ho fornesejus sira, negosia preku no kondisaun fornese medikamentu.
5.
Empreza Privadu:
Kompania
privadu sira iha área saúde, inklui farmásia ka laboratóriu, fó medikamentu
sira no ekipamentu médiku.
6.
Empréstimu Internasionál:
Rekursu
husi empréstimu internasionál, inklui empréstimu ba projetu saúde sira.
Husu
kombinasaun estratégia sira ne'e bele garante financiamentu ne'ebé adekuadu ba
medikamentu sira, reagente, no ekipamentu médiku, asegurando asesu ba servisu
saúde ne'ebé efikás no seguru ba komunidade sira.
Iha
asuntu saúde, orsamentu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál hanesan aimoruk
nian ne'ebé konsidera hanesan fundu ne'ebé importante atu assegura sasan ba
komunidade hotu. Governu tenki konsidera importánsia ba orsamentu ne'e no halo
kuidadu espesiál atu:
1.
Prioridade ba Sasan Públika:
Aloka
fundu sufisiente atu sosa medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde públika no
garante asesu ba komunidade.
2.
Planu Estratéjiku:
Estabelese
planu estratéjiku ba orsamentu aimoruk nian ne'ebé inklui previzaun ba sosa
medikamentu sira ho preku balun ka iha kuantidade sufisiente.
3.
Monitorizasaun no Transparénsia:
Monitoriza
efikásia ba orsamentu aimoruk nian, inklui transparénsia ba gastu sira ne'ebé
halo relasiona ho medikamentu.
4.
Konsiderasaun ba Kostu-Efetividade:
Seleksiona
medikamentu sira ho konsiderasaun ba kostu-efetividade, fó prioridade ba
medikamentu sira ne'ebé iha impaktu pozitivu ba sasan komunidade.
5.
Kolaborasaun ho Ajénsia Internasionál:
Kolabora
ho ajénsia internasionál sira no NGO sira atu hetan asisténsia ka doasaun ba
medikamentu sira ne'ebé esensiál.
6.
Formasaun Rekursu Umanu:
Investe
iha formasaun ba rekursu umanu ne'ebé mak responsável ba jestaun orsamentu
ne'ebé efikás no transparénte.
7.
Reformas Sistéma Saúde:
Konsidera
reforma iha sistéma saúde hodi hatán prosesu sosa medikamentu sira ne'ebé mais
efikás.
Orsamentu
aimoruk nian iha área saúde hanesan komponente kritiku ida atu asegura sasan ba
populasaun. Governu tenki konsidera ho kuidadu espesiál no aloka fundu ne'ebé
sufisiente hodi garante asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde
públika.
Iha
situasaun sira ne'ebé orsamentu la'ós sufisiente atu sosa medikamentu,
situasaun ne'e bele kria desafiu boot iha jestaun saúde. Ida ne'e bele akontese
tanba:
Kustu
Medikamentu:
Kustu medikamentu sira bele aumenta tanba variante preku ka limitasaun ba
kuantidade ne'ebé bele sosa ho orsamentu ne'ebé iha.
Prioridade
Orsamentu:
Iha prioridade sira seluk iha orsamentu ne'ebé iha prioridade boot iha área
sira seluk, la'ós iha área saúde, ne'ebé bele kria limitasaun ba orsamentu
ne'ebé bele aas liu.
Dependenisa
Ba Doasaun:
Dependenisa boot ba doasaun ka ajuda eksterna, bele kria limitasaun ba
orsamentu ne'ebé governu bele aloka ba sosa medikamentu.
Negosiasaun
ho Fornesejus:
Negosiasaun preku ne'ebé la favorável ka kustu sosa ne'ebé aas husi fornesejus
sira, bele kria limitasaun ba kuantidade ne'ebé bele sosa ho orsamentu ne'ebé
iha.
Iha
kazu sira ne'e, jestor saúde bele enfrenta desafiu boot atu assegura asesu ba
medikamentu sira ne'ebé esensiál ba komunidade. Importante atu iha jestaun
orsamentu ne'ebé efikás, inklui prioridade ba sosa medikamentu sira ne'ebé
kritiku ba saúde públika no negosiasaun ho fornesejus sira atu garante kustu
sosa ne'ebé rezonável.
Ministra
saúde tenki halo esforsu sira atu resolve situasaun ne'ebé laiha aimoruk,
inklui:
Planu
Prioridade:
Estabelese prioridade ba medikamentu sira ne'ebé esensiál no identifika sira
ne'ebé iha nesesidade urjente.
Negosiasaun
Fornesejus:
Promove negosiasaun ativa ho fornesejus sira, inklui prosesu ba sosa
medikamentu sira ho kustu ne'ebé rezonável.
Kolaborasaun
Internacional:
Buska ajuda husi ajénsia internasionál, NGO sira, ka komunidade internasionál
atu hetan doasaun ka asisténsia sira ba medikamentu sira ne'ebé kritiku.
Reforma
Sistéma Saúde:
Konsidera reforma iha sistéma saúde atu hadi'a jestaun orsamentu, inklui
kontrolu kustu no efisiénsia ba sosa medikamentu.
Konsultasaun
ho Komunidade Saúde:
Konsulta no kria konsensu ho komunidade saúde kona-ba prioridade sira ba
medikamentu sira ne'ebé presiza.
Transparénsia
Orsamentu:
Garante transparénsia iha jestaun orsamentu saúde, ho komunikasaun klaru
kona-ba limitasaun ka desafiu ne'ebé enfrenta iha área ne'e.
Ministra
saúde nia papel nu'udar fó prioridade no orientasaun ba jestaun orsamentu saúde
ne'ebé efikás, garantindo asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba sasan
públika.
Situasaun
ne'ebé ministeriu saúde mak hadau tanba sira tenke depende iha SAMES atu sosa
fali medikamentu bele kria impaktu ba jestaun orsamentu saúde. Iha kazu ne'e,
posível atu resolve liu liu liu solusaun sira hanesan:
Reforça
Kapasidade SAMES:
Fó treinamentu no infraestrutura ne'ebé adekuadu ba SAMES hodi nune'e sira bele
halo jestaun orsamentu no sosa medikamentu ho efikásia.
Kolaborasaun
ho Entidade Internasionál: Buska ajuda husi organizasaun internasionál ka NGO
sira atu apoia jestaun SAMES nian iha sosa medikamentu sira ne'ebé esensiál.
Reforma
Administrativu:
Kria prosesu sosa medikamentu ne'ebé klaru, liu-liu kona-ba transparénsia iha
jestaun finanseira, ka prosedimentu ne'ebé efikás.
Planu
Estratéjiku Reziliente: Dezenvolve planu estratéjiku ne'ebé reziliente,
inklui prevenénsia ba situasaun eskasez no planu emergénsia ba situasaun ne'ebé
kritiku.
Ministra
saúde tenki hetan solusaun sira ne'ebé apropriadu atu hadau impaktu ba jestaun
orsamentu saúde, hodi garantia asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba
populasaun.
Iha
situasaun ne'ebé ministériu saúde enfrenta desafiu sira iha jestaun orsamentu
ba sosa medikamentu sira, importante atu ministériu saúde luta hodi hetan
orsamentu ne'ebé sufisiente husi ministeriu finansas. Alguns estratéjia sira
bele inklui:
Komunikasaun
Ativa:
Estabelese diálogu regular ho ministériu finansas, identifika prioridade sira
ba saúde públika no halo kampaña kona-ba importánsia ba asesu ba medikamentu
sira ne'ebé esensiál.
Prova
Impaktu Sasan:
Apresenta dadus klaru kona-ba impaktu ba saúde públika no konsekuénsia sira
bainhira laiha orsamentu sufisiente ba sosa medikamentu sira.
Advokasia
Internacional:
Buska suporta husi ajénsia internasionál sira, inklui organizasaun saúde
internasionál no NGO sira, atu apoia ba importánsia ba orsamentu saúde.
Dokumentasaun
Klaru:
Prezenta dokumentu konsistente no klaru kona-ba nesesidade orsamentu ne'ebé
konsekuente ho objetivu saúde públika.
Koordenasaun
Interministerial:
Kolabora ativamente ho governu sira iha área sira seluk, bele inklui ministeriu
finansas, ba atu garante komprensaun no suporta ba prioridade saúde nian.
Konsulta
ho Komunidade Saúde:
Envolve komunidade saúde, organizasaun NGO sira, no grupu sira ne'ebé interese
iha saúde atu promove suporta ba prioridade sosa medikamentu sira.
Ministériu
saúde bele luta ba orsamentu sufisiente atu sosa medikamentu sira ne'ebé
esensiál liu-liu ho estratéjia diálogu ativa no dokumentasaun konsistente
kona-ba nesesidade sira ba saúde públika.
Situasaun
ne'ebé ministériu saúde enfrenta, ho ministeriu finansas aloka orsamentu ki'ik
ba sosa medikamentu sira, bele dala barak hetan impaktu ba jestaun orsamentu.
Alguns estratéjia sira atu resolve situasaun ne'e bele inklui:
Komunikasaun
Efetiva:
Estabelese komunikasaun direta ho ministériu finansas atu hatán importánsia ba
medikamentu sira ne'ebé esensiál ba sasan públika. Fó evidénsia no dadus klaru
kona-ba impaktu saúde ba asesu limitadu ba medikamentu.
Advokasia
ba Saúde Públika:
Fó prioridade ba asuntu saúde pública iha diskusaun kona-ba orsamentu, hatán
importánsia ba sosa medikamentu sira iha prioridade saúde nian.
Reformas
Estruturais:
Halo reformas iha sistéma saúde ne'ebé promove efisiénsia no aumenta
transparénsia kona-ba jestaun orsamentu, inklui reajuste ba proesu
aprovisionamentu medikamentu.
Kolaborasaun
ho Ajénsia Internasionál: Buska suporta husi organizasaun internasionál sira,
NGO sira, ka komunidade internasionál atu asegura asisténsia ka doasaun sira ba
medikamentu sira ne'ebé kritiku.
Rezolve
Prioridade Prioridades: Identifika asuntu sira ne'ebé menú relevante iha
orsamentu no halo konsiderasaun kona-ba prioridade sosa medikamentu sira ne'ebé
presiza.
Ministériu
saúde nia kooperasaun no komunikasaun efetiva ho ministériu finansas, promove
advokasia ba saúde pública, no estabelese estratéjia sira ne'ebé halo jestaun
orsamentu ne'ebé adekuadu ba asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde
públika.
Diretór
SAMES nia responsabilidade iha jestaun sosa medikamentu sira ne'ebé kritiku ba
saúde públika. Maibé, se situasaun sosa medikamentu la'ós di'ak, ne'ebé afeta
servisu saúde no komunidade, sira iha posibilidade atu halo mudansa sira ne'ebé
di'ak ba benefísiu komunidade saúde.
Nune'e,
importante atu:
Diskute
ho Diretór SAMES:
Kontakta direta ho diretór SAMES atu hatán problema sosa medikamentu no
identifika solusaun sira.
Konsultasaun
ho Ministériu Saúde:
Husu ajuda husi ministériu saúde atu halo analiza situasaun ne'ebé iha no fó
suporta ba resolusaun problema.
Monitorizasaun
no Avaliasaun:
Halo monitorizasaun ba jestaun sosa medikamentu iha SAMES no avalia efisiénsia
no transparénsia iha prosesu sosa.
Advokasia
ba Mudansa:
Promove mudansa ho konsultasaun ho ministeriu saúde no ajénsia relevante sira,
promove prosesu sosa medikamentu ne'ebé efikás no di'ak ba komunidade.
Reformas
Internas:
Halo reforma iha prosesu sosa, inklui kontrolu no regula prosesu aprovisionamentu
medikamentu.
Diretór
SAMES nia papel nu'udar lideransa importante atu resolve problema sosa
medikamentu sira ne'ebé afeta saúde públika, maibé se problema la iha resolvé,
mudansa sira iha pozisaun diretóriu bele nesesáriu atu garante servisu saúde
ne'ebé di'ak ba komunidade.
Se
mudansa iha diretór SAMES la resolve problema stock out aimoruk iha SAMES,
importante atu hetan abordajen alternativu sira hodi resolve situasaun ne'e.
Estratéjia
Jestór:
Estabelese estratéjia jestór númeru rua hodi konsidera jestaun stok, inklui
monitorizasaun, planu aprovisionamentu, no koordenasaun ho fornesejus sira.
Análize
Kauza Raiz:
Identifika kauza sira ne'ebé hakerek ba stock out aimoruk iha SAMES, inklui
problema sira iha prosesu aprovisionamentu, negosiasaun ho fornesejus, ka
sistema monitorizasaun stok.
Reformas
Prosesu:
Halo reforma iha prosesu aprovisionamentu, inklui identifika no resolve
vulnerabilidade sira iha sistema.
Kolaborasaun
ho Ministeriu Saúde:
Koordena ho ministériu saúde hodi hetan suporta no ajuda ba resolve problema
stock out aimoruk.
Auditoria
no Monitorizasaun Transparénsia: Halo auditoria ba prosesu
aprovisionamentu no estabelese sistema monitorizasaun transparénsia ba stock
medikamentu.
Formasaun
no Kapasitasaun:
Fó formasaun no kapasitasaun ba ekipa sira iha SAMES kona-ba jestaun stok no
jestaun aprovisionamentu.
Mudansa
iha diretór bele halo impaktu, maibé rezolve problema stock out aimoruk ne'ebé
persistente sei presiza esforsu konjuntu husi ekipa gestaun no ministeriu saúde
atu hetan solusaun sira ne'ebé di'ak ba situasaun ne'e.
Ministra
iha responsabilidade atu asegura jestaun ne'ebé di'ak ba jestaun orsamentu no
sosa medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde públika. Iha situasaun ne'ebé
ema halo sala iha prosesu sosa medikamentu, importante atu:
Analiza
Kauza Raiz:
Investiga no analiza kauza raiz ba problema sosa medikamentu sira ne'ebé la
di'ak hodi hatene hanesan.
Reforma
Prosesu:
Halo reforma iha prosesu aprovisionamentu no jestaun orsamentu atu evita kazu
sosa medikamentu ne'ebé la di'ak.
Transparénsia
no Kontrolu:
Estabelese sistema kontrolu no transparénsia hodi hatama monitorizasaun no
kontrolu ba prosesu sosa medikamentu.
Formasaun
no Kapasitasaun:
Fó formasaun no kapasitasaun ba ekipa sira kona-ba jestaun orsamentu no sosa
medikamentu sira.
Responsabilizasaun: Estabelese
responsabilidade klaru ba ekipa sosa medikamentu hodi assegura jestaun ne'ebé
di'ak no konsistente.
Kolaborasaun
ho Ajénsia Internasionál: Buska suporta ka ajuda husi organizasaun
internasionál sira atu hetan solusaun sira ne'ebé di'ak.
Ministra
saúde nia papel ne'ebé importante atu hatán no resolve problema sosa
medikamentu sira ne'ebé la di'ak, atu asegura asesu ba medikamentu sira ne'ebé
esensiál ba saúde públika.
Situasaun
ne'ebé governu lako'ohi alokasaun orsamentu ba saúde ne'ebé sufisiente bele
kria impaktu boot ba asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde
públika. Alguns razaun sira inklui:
Prioridade
Diferente:
Governu bele haree ba área sira seluk nudar prioridade, labele hili saúde
hanesan prioridade prinsipál.
Kustu
Elevadu:
Medikamentu sira ho kustu aas ka limitasaun ba fornese sira bele hamate
orsamentu ne'ebé bele aas liu.
Dependenisa
Ba Doasaun:
Governu bele depende iha ajuda externa ka doasaun sira ne'ebé labele asegura
kuantidade sufisiente ba medikamentu sira.
Problema
Sistemátiku:
Sistéma ne'ebé la efikás iha prosesu sosa no aprovisionamentu medikamentu bele
kria eskasez.
Resolvé
situasaun ne'e presiza esforsu konjuntu husi governu, ministériu saúde, no
partisipasaun husi ajénsia internasionál sira atu asegura orsamentu ne'ebé
sufisiente ba sosa medikamentu sira ne'ebé esensiál ba saúde públika.
Prioridade ba saúde no investimentu iha jestaun orsamentu saúde ne'ebé adekuadu
sei asegura asesu ba medikamentu sira ne'ebé kritiku ba sasan públika.
Se
ema labele koñese ka hatene kona-ba prosesu sosa medikamentu sira, bele kria
dificuldade iha jestaun aprovisionamentu medikamentu. Situasaun ne'e bele
akontese tanba:
Falta
Transparénsia:
Informasaun kona-ba prosesu sosa medikamentu sei la klaru, ne'ebé bele komplika
kompriendementu kona-ba prosedimentu no kustu real ba medikamentu sira.
Kompleksidade
Prosesu:
Prosesu aprovisionamentu bele komplika no iha prosedimentu sira ne'ebé difisil
atu kompriende no implementa.
Regulasaun
ne'ebé Komplika:
Regulamentu ka lei sira iha prosesu sosa medikamentu ne'ebé komplika no iha
interpretasaun difisil.
Falta
Formasaun no Edukasaun: Ekipa sosa medikamentu sira la hatene ka la iha
formasaun sufisiente kona-ba prosesu ne'ebé sira halo, ne'ebé bele kria problema
iha jestaun aprovisionamentu.
Atu
rezolve situasaun ne'e, importante atu estabelese programa formasaun no
edukasaun ba ekipa sosa medikamentu sira, aumenta transparénsia kona-ba prosesu
aprovisionamentu, no simplifika prosedimentu sira hodi fó konsisténsia no
klaridade ba prosesu sosa medikamentu. Kria jestaun aprovisionamentu ne'ebé
klaru no efisiente sei asegura asesu ba medikamentu sira ne'ebé esensiál ba
saúde públika.
Formasaun
kontínua no sempre importante, liu-liu iha setór saúde ka iha área ne'ebé
prosesu no teknolojia muda rapidamente. Ekipa sosa medikamentu, gestór saúde,
no empreza sira ne'ebé involves iha aprovisionamentu sei benefisia husi
formasaun kontínua.
Atualizasaun
Ba Konhesimentu:
Formasaun kontínua sei asegura katak ekipa sosa medikamentu mantén sira nia
konhesimentu kona-ba mudansa iha prosedimentu sosa, teknolojia médika foun, no
regulamentu atualizadu.
Efisiénsia
no Efeitividade:
Formasaun kontínua bele hamenus erro no dezorganizasaun, aumenta efisiénsia iha
prosesu aprovisionamentu, no fó impaktu positivu ba servisu saúde sira.
Adapta
ba Mudansa:
Iha mundu ne'ebé muda rapidamente, formasaun kontínua ajuda empreza sira no
ekipa sosa medikamentu atu adapta ba mudansa sira ne'ebé akontese iha setór
saúde.
Inovasaun
no Kriatividade:
Formasaun kontínua motiva empreza sira atu hasae kriatividade no inovasaun iha
jestaun aprovisionamentu medikamentu, hodi hetan solusaun ne'ebé di'ak liu.
Formasaun
kontínua sei hadi'a kompeténsia no aumenta nivel profisionál iha jestaun
aprovisionamentu medikamentu, ne'ebé sei hetan impaktu pozitivu ba sasan
komunidade.